Treści na tej stronie są wyciągiem z Regulaminu Olimpiady Biologicznej dotyczącym prezentowanych zagadnień. Pełna treść regulaminu dostępna jest pod linkiem poniżej.
Uczestnicy olimpiady
Adresatami Olimpiady są uczniowie czteroletnich liceów ogólnokształcących, pięcioletnich techników, branżowej szkoły I stopnia i branżowej szkoły II stopnia, oraz uczniowie klas dotychczasowych szkół ponadgimnazjalnych prowadzonych w szkołach ponadpodstawowych, którzy:
- zadeklarują temat pracy badawczej z zakresu biologii zgodny z regulaminem OB;
- wykazują zainteresowanie naukami biologicznymi;
- orientują się w najnowszych osiągnięciach w dziedzinach nauk biologicznych.
Uczestnikami Olimpiady mogą być również uczniowie szkół podstawowych, w szczególności realizujący indywidualny program lub tok nauki, rekomendowani przez szkołę.
Aby wziąć udział w Olimpiadzie, Uczestnik jest rejestrowany przez Dyrektora Szkoły w systemie elektronicznym dostępnym na stronie rejestracja.olimpbiol.pl. W przypadku gdy w szkole, do której Uczestnik uczęszcza, nie organizuje się OB, Uczestnik może do niej przystąpić w innej szkole wskazanej przez Dyrektora Szkoły.
Uczestnicy zobowiązani są do przestrzegania regulaminu i harmonogramu odbywania się zawodów OB na poszczególnych etapach oraz postępowania zgodnie z zasadami fair-play.
Uczestnik ma prawo do zwrotu kosztów przejazdu, zakwaterowania i wyżywienia na II i III etapie zawodów, zgodnie z obowiązującymi aktami prawnymi.
Organizacja zawodów
Olimpiadę organizuje się jako trójstopniowe zawody o zasięgu ogólnopolskim, w których
wymagany jest od uczestników określony zakres i poziom wiedzy oraz umiejętności:
- w zawodach pierwszego stopnia (szkolnych) – wystarczający do uzyskania oceny bardzo dobrej na zakończenie nauki przedmiotu biologia;
- w zawodach drugiego stopnia (okręgowych) – niezbędny do uzyskania oceny celującej na zakończenie nauki przedmiotu biologia;
- w zawodach trzeciego stopnia (centralnych) – w zakresie wskazanym w programie Olimpiady Biologicznej.
Zawody Olimpiady Biologicznej mają charakter indywidualny, tj. oceniane są wyniki samodzielnej pracy każdego z Uczestników i organizowane są oraz przeprowadzane przez Komitet Główny Olimpiady Biologicznej i Komitety Okręgowe Olimpiady Biologicznej zgodnie z Programem Olimpiady Biologicznej (Załącznik 1.).
Zawody Olimpiady Biologicznej odbywają się w cyklu 11-miesięcznym, w okresie od czerwca do kwietnia następnego roku kalendarzowego.
Wyniki osiągnięte na poszczególnych etapach (egzamin pisemny i ocena formalna pracy badawczej na etapie szkolnym; egzamin pisemny na etapie okręgowym) decydują jedynie o dopuszczeniu Uczestnika do zawodów wyższego szczebla, natomiast nie wpływają na wynik uzyskany na kolejnym etapie zawodów.
Zawody I stopnia (szkolne)
Zawody I stopnia (szkolne) poprzedzone są rejestracją Uczestnika w systemie elektronicznym przez Dyrektora Szkoły, do której Uczestnik uczęszcza wraz z deklaracją tematu pracy badawczej, w terminie do 30 września danego roku szkolnego. Rejestracja Uczestników rozpoczyna się 1 czerwca .
Podczas rejestracji tożsamość szkoły jest weryfikowana poprzez wysłanie wiadomości e-mail na adres figurujący w Systemie Informacji Oświatowej (SIO). Jeżeli szkoła nie posiada adresu e-mail zarejestrowanego w SIO lub adres jest nieaktualny, Dyrektor Szkoły przed rozpoczęciem nowego roku szkolnego zobowiązany jest do wprowadzenia ewentualnych zmian poprzez zgłoszenie ich do organu zarządzającego. Zalecane jest także wysłanie pisma ze zgłoszeniem lub aktualizacją adresu e-mail pocztą elektroniczną na adres kgob.sekretariat@gmail.com.
Zgłoszenie ucznia do zawodów jest jednocześnie zgodą na przetwarzanie jego danych osobowych i wizerunku na potrzeby związane z realizacją zawodów I, II i III stopnia. Dyrektor Szkoły jest zobowiązany zapoznać Uczestników z regulaminem Olimpiady Biologicznej.
Warunkiem koniecznym do zakończenia rejestracji jest potwierdzenie danych przez Uczestnika. Prośba o potwierdzenie danych jest przesyłana do Uczestnika za pomocą poczty elektronicznej na adres Uczestnika do bezpośredniego kontaktu podany podczas rejestracji. Podczas rejestracji może być konieczne wypełnienie przez Uczestnika ankiety do celów statystycznych.
Tematyka pracy badawczej powinna być zgodna z regulaminem OB i obowiązującym prawem. W przypadku wątpliwości dotyczących zgodności tematyki pracy badawczej z regulaminem OB Uczestnik ma prawo zgłosić się w sprawie konsultacji do właściwego KO. Osobą odpowiedzialną za udzielenie konsultacji jest Sekretarz właściwego KO. Dyrektor Szkoły wyznacza opiekuna pracy badawczej spośród nauczycieli biologii.
Szczegóły dotyczące tematyki, sposobu wykonania i dokumentowania uzyskanych wyników oraz formy ich przedstawienia w postaci pliku PDF deponowanego w systemie elektronicznym, a także zasad recenzji prac badawczych zawarte są w Załączniku 2. do niniejszego Regulaminu.
KO weryfikuje zgodność tematyki pracy badawczej Uczestników z regulaminem OB i polskim prawem w terminie 14 dni od daty rejestracji Uczestnika nie później jednak niż na 3 dni przed terminem egzaminu pisemnego. W przypadku wykrycia niezgodności KO informuje o tym niezwłocznie Uczestnika. Informacja przekazywana jest za pośrednictwem systemu elektronicznego do Dyrektora Szkoły oraz pocztą elektroniczną do Uczestnika, który ma prawo do zmiany tematyki pracy badawczej lub jej dostosowanie do regulaminu OB nie później jednak niż na dobę przed terminem egzaminu pisemnego. Zgodność tematyki pracy badawczej z regulaminem OB jest warunkiem koniecznym do przystąpienia do egzaminu pisemnego.
W październiku (zgodnie z harmonogramem OB obowiązującym w danym roku szkolnym) odbywają się zawody I stopnia, które są przeprowadzane w szkole lub jednej ze szkół, do której uczęszczają Uczestnicy.
Uczestnicy zawodów rozwiązują egzamin pisemny, którego zakres merytoryczny określa szczegółowo Program Olimpiady Biologicznej (Załącznik 1.).
Egzamin pisemny dystrybuowany jest przez system elektroniczny do Dyrektorów Szkół na dobę przed terminem rozpoczęcia zawodów.
Dyrektorzy Szkół zobowiązani są do zachowania zasad poufności i przygotowania wydruków arkuszy z zadaniami oraz arkuszy odpowiedzi w sposób gwarantujący ich tajność, aż do momentu odbycia się zawodów I stopnia. W przypadku ujawnienia informacji prawnie chronionych przed rozpoczęciem egzaminu lub nieprawidłowości w działaniach Szkolnej Komisji Egzaminacyjnej polegających na bezpośrednim i celowym zawyżaniu wyniku Uczestnika Szkoła jest dyskwalifikowana na okres trzech lat z zawodów OB. O zdarzeniu informowani są MEiN oraz Kuratorium Oświaty właściwe dla danej szkoły. Dyrektor zdyskwalifikowanej szkoły ma obowiązek zapewnienia uczniom możliwości udziału w OB w innej szkole.
Przedstawiciele Komitetu głównego – KG lub KG mają prawo do obserwacji przebiegu zawodów, wypełniając Kartę Obserwacji Zawodów przekazywaną przewodniczącemu KG.
Nie wcześniej niż pół godziny po zakończeniu egzaminu KG przesyła do Dyrektorów Szkół za pośrednictwem systemu elektronicznego zasady oceniania rozwiązań zadań oraz publikuje je na stronie internetowej OB.
Oceny egzaminu dokonuje Szkolna lub Międzyszkolna Komisja Egzaminacyjna, a jego wyniki za pośrednictwem systemu elektronicznego Dyrektor Szkoły przesyła do KG w terminie nie dłuższym niż 4 dni od dnia przeprowadzenia zawodów. Karty odpowiedzi nie mogą być składane i muszą być ułożone alfabetycznie wg nazwisk Uczestników.
Szkolna Komisja Egzaminacyjna zobowiązana jest do sporządzenia kopii arkuszy odpowiedzi Uczestników, które archiwizuje Dyrektor Szkoły do końca danego roku szkolnego. Dyrektor Szkoły przesyła oryginały arkuszy wraz z uzupełnionym protokołem wydrukowanym z systemu elektronicznego do KG w terminie nie dłuższym niż 4 dni od dnia przeprowadzenia zawodów (decyduje data stempla pocztowego). Uczestnicy, których arkusze egzaminacyjne zostały wysłane w późniejszym terminie, nie są klasyfikowani.
KG ma prawo zweryfikować wynik egzaminu pisemnego Uczestnika OB.
Ustalone przez KG ostateczne wyniki egzaminu pisemnego są przekazywane Dyrektorom Szkół za pośrednictwem systemu elektronicznego nie później niż sześć tygodni od daty egzaminu, dodatkowo na stronie internetowej OB publikowana jest informacja o punktowym progu koniecznym do wstępnej kwalifikacji Uczestników do zawodów okręgowych OB.
50% Uczestników zawodów szkolnych (z zastrzeżeniem, że nie więcej niż liczba osób posiadających wynik wyższy lub równy co osoba znajdująca się na 600. miejscu listy rankingowej) zostaje wstępnie zakwalifikowanych do kolejnego etapu zawodów OB.
Uczestnicy wstępnie zakwalifikowani do zawodów II stopnia (okręgowych) przygotowują pracę badawczą. Dyrektor Szkoły na początku stycznia (zgodnie z harmonogramem OB obowiązującym w danym roku szkolnym) deponuje pliki w formacie PDF w systemie elektronicznym. W przypadku gdy praca badawcza nie będzie zdeponowana w systemie elektronicznym we wskazanym terminie, Dyrektor Szkoły zostaje niezwłocznie poinformowany o tym fakcie przez system elektroniczny. Jeśli w terminie dwóch dni od dostarczenia wiadomości praca nie zostanie zdeponowana, Uczestnik zostaje zdyskwalifikowany. Zakres tematyczny pracy badawczej i forma jej przedstawienia musi być zgodna z regulaminem OB i polskim prawem (Załącznik 2.). Akceptowane są prace wykonane we wcześniejszym terminie, jeśli tylko wymaga tego tematyka pracy lub inne względy istotne z punktu widzenia Uczestnika.
W terminie do 7 dni od daty wyznaczającej zdeponowanie pracy w systemie elektronicznym KO przeprowadzają ocenę formalną pracy i w systemie elektronicznym umieszczają informację, czy praca pozytywnie przeszła ocenę formalną. Ocena formalna polega na sprawdzeniu, czy zdeponowany plik jest właściwego formatu, czy nie jest pusty lub uszkodzony, czy temat pracy nie narusza regulaminu OB i polskiego prawa, oraz czy zgadza się z wcześniej zadeklarowanym tematem pracy.
W przypadku wykrycia wad formalnych w pracy badawczej KO informuje o tym niezwłocznie Uczestnika. Informacja przekazywana jest za pośrednictwem systemu elektronicznego do Dyrektora Szkoły oraz pocztą elektroniczną do Uczestnika, który ma prawo do załadowania nowego pliku z tym zastrzeżeniem, że musi to nastąpić najpóźniej na trzy doby przed rozpoczęciem egzaminu pisemnego zawodów II stopnia.
Ostatecznie zakwalifikowani do etapu okręgowego zawodów zostają Uczestnicy, którzy spełniają łącznie dwa następujące warunki:
- Uzyskali odpowiednią lokatę na liście rankingowej po zawodach I stopnia.
- Zdeponowali pracę badawczą w postaci pliku PDF w systemie elektronicznym
w wyznaczonym terminie, a jej tematyka i forma jest zgodna w regulaminem OB i polskim prawem.
Najpóźniej na 2 dni przed zawodami okręgowymi w systemie elektronicznym pojawia się informacja potwierdzająca zakwalifikowanie Uczestnika do II etapu zawodów OB.
Zawody II stopnia (okręgowe)
Zawody II stopnia (okręgowe) organizowane i przeprowadzane są przez właściwe KO. W styczniu (zgodnie z harmonogramem OB obowiązującym w danym roku szkolnym) wszyscy Uczestnicy o tej samej godzinie przystępują do egzaminu pisemnego w miejscu wyznaczonym przez KO, do którego przynależą. Zakres merytoryczny egzaminu pisemnego szczegółowo określa Załącznik 1.
Po zakończeniu egzaminu pisemnego Komisja Egzaminacyjna skanuje arkusze odpowiedzi Uczestników i przesyła je drogą elektroniczną do KG. Oryginały arkuszy KO przesyłają do KG.
W ciągu dwóch tygodni od przeprowadzenia egzaminu KG publikuje na stronie internetowej zasady oceniania rozwiązań zadań.
W ciągu sześciu tygodni od dnia zawodów okręgowych KG ogłasza na stronie internetowej OB informację o progu punktowym kwalifikującym Uczestników do udziału w zawodach III stopnia.
KO mogą przyznawać nagrody za zajęcie czołowych miejsc w danym okręgu oraz dyplomy z informacją o zajętym przez Uczestnika miejscu oraz liczbie Uczestników biorących udział w zawodach. Na tym etapie zawodów nie są jednak przyznawane tytuły finalisty ani laureata.
O pozytywnym wyniku kwalifikacji do zawodów III stopnia Szkoły oraz Komitety Okręgowe informowane są przez Komitet Główny najpóźniej na miesiąc przez zawodami centralnymi.
Do etapu centralnego zawodów zakwalifikowanych zostaje około 70 Uczestników, którzy uzyskali najwyższy wynik na etapie okręgowym. Listę Uczestników zakwalifikowanych KG ustala tak, aby obejmowała wszystkie osoby, które uzyskały wynik wyższy lub równy, co osoba znajdująca się na 70. pozycji na liście rankingowej.
Zawody III stopnia (centralne)
Zawody III stopnia (centralne) to dwudniowe zawody: praktyczne, pisemne i ustne, organizowane i przeprowadzane przez KG w Warszawie w kwietniu (zgodnie z harmonogramem OB obowiązującym w danym roku szkolnym).
Przepisy szczegółowe
Na żadnym z etapów w trakcie trwania zawodów Uczestnik nie może posiadać przy sobie żadnych pomocy naukowych ani urządzeń elektronicznych. Uczestnicy, którzy posiadają przy sobie pomoce naukowe lub urządzenia elektroniczne są bezwarunkowo dyskwalifikowani.
W trakcie egzaminu pisemnego Uczestnicy mogą korzystać jedynie z kalkulatorów udostępnionych przez Komisje Szkolne, KO lub KG.
W trakcie trwania zawodów uczeń zobowiązany jest do posiadania aktualnej legitymacji szkolnej, dowodu osobistego lub innego dokumentu ze zdjęciem pozwalającego na jednoznaczne potwierdzenie jego tożsamości.
Organizator dołoży wszelkich starań, aby w miarę możliwości w danych warunkach organizować zawody w taki sposób i w takich miejscach, by nie wykluczały możliwości wzięcia udziału w zawodach osobom niepełnosprawnym. W przypadku istotnych problemów zdrowotnych, wymagających indywidualnych warunków egzaminu, Uczestnik powinien razem ze zgłoszeniem przedstawić zaświadczenie lekarskie, aby KG mógł podjąć decyzje o sposobie przeprowadzenia indywidualnego egzaminu.
Wypadki losowe uniemożliwiające Uczestnikowi udział w którymkolwiek etapie Olimpiady nie są podstawą do organizowania dodatkowych zawodów, ani do ubiegania się o przyjęcie Uczestnika do następnego etapu, z pominięciem poprzedniego, w którym nie mógł uczestniczyć.
Dyskwalifikacji podlega Uczestnik, który:
- korzystał w trakcie egzaminów z niedozwolonych pomocy naukowych;
- nie dopełnił wymogów formalnych związanych z uczestnictwem w zawodach OB;
- nie stawił się na którymkolwiek etapie zawodów OB.
Tryb odwoławczy
Uczestnik ma prawo złożenia odwołania, jeżeli uważa, że:
- wynik, jaki uzyskał w czasie zawodów, nie odzwierciedla poziomu jego odpowiedzi,
- zawody były prowadzone z naruszeniem regulaminu,
- zadania lub zasady oceniania rozwiązań zadań zawierały błędy merytoryczne.
Wyjątek stanowią recenzje pracy badawczej, gdzie Uczestnik ma możliwość przedstawienia swoich argumentów jedynie podczas obrony pracy.
Na I i II etapie zawodów odwołania należy przesyłać wyłącznie za pomocą poczty elektronicznej na adres kgob.sekretariat@gmail.com w terminach określonych w pkt. 6.3. i 6.4. Odwołania przesłane inną drogą lub w innym terminie nie są rozpatrywane. W treści wiadomości powinny znajdować się:
- imię i nazwisko Uczestnika,
- nr PESEL Uczestnika,
- pełen adres Szkoły, do której uczęszcza Uczestnik,
- szczegółowa treść odwołania wraz z wnioskiem o zmianę zasad oceniania, wgląd do pracy
lub zmianę liczby przyznanych punktów.
Etap I (szkolny).
Odwołania od treści zadań oraz zasad oceniania rozwiązywania zadań należy składać w terminie 5 dni roboczych od daty ich opublikowania na stronie internetowej OB.
Odwołania od oceny rozwiązań zadań Uczestnika (liczby przyznanych punktów) należy składać w terminie 5 dni roboczych od opublikowania listy rankingowej w systemie elektronicznym.
Etap II (okręgowy).
Odwołania od treści zadań oraz zasad oceniania rozwiązywania zadań należy składać w terminie 5 dni roboczych od daty ich opublikowania na stronie internetowej OB.
Odwołania od oceny rozwiązań zadań Uczestnika (liczby przyznanych punktów) należy składać w terminie 5 dni roboczych od opublikowania listy rankingowej na stronie internetowej OB.
Na I i II etapie zawodów Sekretarz naukowy KG odpowiada na odwołania do treści zadań lub zasad oceniania rozwiązań zadań w terminie maksymalnie 7 dni roboczych od końca terminu składania odwołań, zamieszczając informacje na stronie internetowej OB.
Na I i II etapie zawodów Sekretarz naukowy KG odpowiada na odwołania do oceny rozwiązań zadań Uczestnika (liczby przyznanych punktów) w terminie maksymalnie 14 dni roboczych, wysyłając wiadomość drogą poczty elektronicznej na adres e-mail Uczestnika.